Asperger Sendromu Nedir?

Asperger sendromu, otizm spektrum bozukluğu grubuna ait bir hastalıktır. Beyindeki birtakım sorunlardan kaynaklanır ve asıl nedeni bilinmemektedir. Genetik ve çevresel etkenlerin bu hastalığa yol açtığı biliniyor.

Bu hastalığın en fark edilir belirtisi sosyal etkileşimdeki bozukluklardır. Tek bir konuya bağlı kalarak bunu hastalık derecesine getirmek, tekrarlayan ve vazgeçilmeyen tuhaf rutinleri benimsemek bu hastalığı taşıyanların en belirgin özellikleridir.

Asperger sendromunun tedavisi yoktur fakat çocuklarda hastalığın erken teşhis edilmesi hayati önem taşır. Çocuklarda Asperger sendromuna karşı önlem alınmazsa iş, okul ve aile hayatında başarısız olma ihtimali çok yüksektir. Asperger sendromuna sahip kişilerin zekâ problemi yoktur hatta bazen IQ daha yüksektir.

Asperger Sendromu Belirtileri

Asperger sendromlu kişiler karşılarındaki kişinin yüz ifadelerini ve duygularını anlamakta güçlük çekerler. Bu nedenlerle karşılarındaki kişinin doğrudan gözlerine bakmaktan kaçınırlar. Ayrıca konuşmaları çok monoton ve duygusuzdur. Buna genellikle sınırlı yüz ifadeleri eşlik eder. Söyledikleri ile yüz ifadeleri arasında bir uyum yoktur.

Sosyal etkileşim bozukluğu

Arkadaş ve ilgi isteksizliği

İlişki kurma zorluğu

Empati kuramamak

Vücut dilini anlayamamak

Kişisel sınırlara uymamak

Rutinlere bağlılık

Tek bir konuya takıntılı ilgi

Özellikle sosyal alandaki belirtiler küçük yaşta ortaya çıkmaya başlayabilir. Fakat ebeveynler bunun yaş ile alakalı olduğunu düşünerek görmezden gelirler. Asperger sendromunu fark etmek için en iyi yaş aralığı 4-11 yaşlarıdır. Asperger sendromuna çoğu zaman depresyon, anksiyete ve hiperaktive belirtileri de eşlik edebilir.

Asperger Sendromu Nedenleri

Asperger sendromunun birçok nedeninden beyindeki değişiklikler sorumludur. Ancak bilim adamları bu değişikliklerin kesin nedenini belirleyemezler. Genetik faktörler ve çevresel toksinlere (kimyasallar veya virüsler gibi) maruz kalma, hastalıkların gelişmesine yol açan potansiyel faktörler olarak kabul edilir. Öte yandan bu hastalığın gelişimi sırasında kızamık vb. Aşının etkisiz olduğu kanıtlanmıştır.

Asperger Sendromu Tanısı

Genellikle 4-11 yaşlarında belirginleşen Asperger sendromunu doğrudan tespit edebilecek bir test yoktur. Duruma bağlı olarak hastalığın semptomlarına benzer fiziksel hastalıkları kontrol etmek için önce kan testleri ve röntgen çekilebilir. Herhangi bir fiziksel sorun yoksa çocuk, psikiyatrist veya psikolog gibi bir çocuk gelişim uzmanına sevk edilebilir.

Uzmanlar öncelikle ebeveynlerinin gözlemlerini bilmek isteyebilirler ve eğer çocuk okula gidiyorsa öğretmenin gözlemlerini de bilmek isteyebilirler. Bu nedenle bu gözlemlerin kayıt altına alınması sağlıklı veri aktarımı için çok önemlidir. Uzmanlar çocukları farklı ortamlarda gözlemleyebilir ve verilere dayalı değerlendirme testleri yapabilir. Bu veriler;

Sosyal yetenekler

Duygusal bağlar

Öğrenme becerileri

İlgi alanları

Hareket kabiliyeti yönünde ölçülür.

Asperger sendromunu teşhis etmek için spesifik bir test olmadığı için teşhisi zordur ve kişiden kişiye ve her yaş grubunda değişiklik gösterebilir. Bu olasılığı ortadan kaldırmak ve tanıyı doğrulamak için çocuğun farklı bir uzman tarafından yeniden değerlendirilmesi gerekebilir.

Asperger Sendromu Tedavisi

Asperger sendromu tedavi edilemez ve ömür boyu sürer. Bu sendromun semptomlarını iyileştirmek için birçok terapi kullanılabilir. Çocuğun yaşına ve ihtiyaçlarına uygun eğitimsel süreç planlanabilir. Asperger hastalığı olan çocuklar, etkili yardımla semptomlarıyla başa çıkmayı öğrenebilirler. Ancak sosyal durumları ve kişilerarası ilişkileri zor bulabilirler. Asperger sendromlu çoğu yetişkin bağımsız bir yaşam sürmek için cesaretlendirmeye ve ahlaki desteğe ihtiyaç duymaya devam etse de genel işlerde başarılı olabilirler ve bağımsız yaşarlar.

Asperger Sendromu ve Zekâ Geriliği

Asperger sendromlu çocukların zekâ seviyesi normaldir ve çoğu durumda yüksek IQ seviyeleri gözlemlenmiştir. Ayrıca müzik ve görsel hafıza gibi olağanüstü yeteneklere de sahip olabilirler. Örneğin Mozart, Albert Einstein, Benjamin Franklin gibi birçok tarihi şahsiyetin Asperger sendromuna sahip olabileceği öne sürülmüştür.